Πώς να χρησιμοποιήσεις το ChatGPT για να βελτιώσεις την επιχειρηματολογία σου
Πώς η ΤΝ με βοήθησε να καταλάβω τα επιχειρήματα της άλλης πλευράς -και να βελτιώσω τα αδύναμα στοιχεία της δικής μου επιχειρηματολογίας. Επίσης, ένα ενδιαφέρον πείραμα και μερικά χρήσιμα εργαλεία ΤΝ

(There is also an English version of this post)
Ι.
Η νύχτα που τα επιχειρήματα μού έκαναν …ghosting
Είχε πάει 3 τα ξημερώματα, αλλά ουδείς από τους τρεις μας χασμουριόταν. Η συζήτηση μαινόταν, όπως και η βροχή έξω από το παράθυρο, και ασθανόμουν πως μ’ έχουν στριμώξει στη γωνία. Οι δυο τους υποστήριζαν πως δεν έχει νόημα να πολεμάμε σε επίπεδο ατόμου για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Γιατί; Διότι αν τα κράτη και οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν κάνουν όσα πρέπει και αν δεν κατασταλεί οριστικά το άγριο greenwashing, τότε το πλαστικό μπολάκι του γιαουρτιού που εγώ ανακυκλώνω με ψυχαναγκαστική συνέπεια ή το δέντρο που φυτεύω είναι πρακτικά απίθανο να κάνουν τη διαφορά.
Μέσα μου αντιστεκόμουν να αποδεχτώ την ιδέα ότι οι πράξεις μου ως μονάδας έχουν μεν σημασία, αλλά εξαιρετικά περιορισμένη -από την άλλη όμως, δεν μπορούσα να παραγνωρίσω το γεγονός ότι κράτη και μεγάλες επιχειρήσεις (ιδίως η πανίσχυρη αδερφότητα των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών) έχουν διαχρονικά τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην κλιματική κρίση -κι ότι αν αυτά δεν συμμορφωθούν, ναι, το μπολάκι που ανακυκλώνω είναι ένα μοναχικό άτομο οξυγόνου σε μια σταγόνα νερού, σε έναν τεράστιο ωκεανό.
Είχα χρησιμοποιήσει και την τελευταία ικμάδα πειθούς: είχα μιλήσει για τη δυνατότητά μας ως Κοινωνίας των Πολιτών να πιέσουμε τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις να λάβουν μέτρα κι είχα αναφερθεί στο πώς μπορεί να συνεισφέρει στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης ο μέσος πολίτης μιας ανεπτυγμένης χώρας ή ακόμα περισσότερο oι ζάμπλουτοι και ισχυροί, που τριγυρίζουν στον πλανήτη με super-yachts και ιδιωτικά τζετ.
Όπως και νά ΄χει, τελικά εκείνη τη νύχτα ξέμεινα από επιχειρήματα. Τα επιχειρήματά μου με εγκατέλειψαν αίφνης, χωρίς πρότερη ειδοποίηση. Μου έκαναν ghosting εν ολίγοις.
ΙΙ.
«Υou can do some pretty cool things using AI to break down arguments»
Κάποιους μήνες αργότερα, είχα την τύχη να περπατήσω στους ηλιόλουστους Δελφούς παρέα με μια εξαιρετική συνομιλήτρια από το εξωτερικό. Ανάμεσα στις εικασίες μας για τον νόστο που πιθανώς προκαλεί στους μεσογειακούς λαούς η μυρωδιά του πεύκου το καλοκαίρι ή την πιθανή επίδραση στην παγκόσμια οικονομία των αμερικανικών δασμών, διείσδυσε και μια αναφορά σε ένα debate στο οποίο θα συμμετείχε προσεχώς. Σε αυτό το ντιμπέιτ έπρεπε να υποστηρίξει την κοινή λογική απέναντι σε έναν άνθρωπο με συγκρουσιακό ταμπεραμέντο και λαϊκιστικό προφίλ, που λίγα ίχνη κοινής λογικής διέθετε.
Και κάπως έτσι μου είπε ότι έβρισκε εξαιρετική τη δυνατότητα του ChatGPT-4ο να καταρρίψει έωλα επιχειρήματα. Περιττό να πω ότι μόλις επέστρεψα στη Θεσσαλονίκη άρχισα να παίζω και γρήγορα συνειδητοποίησα ότι, ναι, όπως μου είπε εκείνη στους Δελφούς, you can do some pretty cool things using AI to break down arguments.
Mπορείς επίσης να χρησιμοποιήσεις το ChatGPT για να αναγνωρίσεις μοτίβα ρητορικής ή περιεχόμενο που επιχειρεί να σε χειραγωγήσει συναισθηματικά (ναι, το ίδιο εργαλείο που μπορεί να βοηθήσει στη χειραγώγηση ή την προπαγάνδα, μπορεί να είναι πολύ χρήσιμο στην αποδόμησή τους).
Δεν θα συζητήσω για το γεγονός ότι αρκετά ζευγάρια χρησιμοποιούν πλέον τα Μεγάλα Γλωσσικά Μοντέλα για να κερδίσουν στις λεκτικές αναμετρήσεις ενός καβγά -κάποιες φορές ακόμα και την ίδια ώρα που ο καβγάς βρίσκεται σε εξέλιξη, χωρίς καν να φύγουν από το δωμάτιο, όπου λαμβάνει χώρα η διαφωνία.
ΙΙΙ.
Κάνε με πιο πειστική!
Δοκίμασα λοιπόν το ακόλουθο prompt (προτροπή, εντολή, οδηγία) προς το ChatGPT, προσπαθώντας πρώτα να βρω τα δυνατά σημεία της αντίθετης άποψης από τη δική μου για το θέμα της κλιματικής κρίσης:
Prompt: Θα σου παρέχω ένα επιχείρημα και ο ρόλος σου είναι να αναδείξεις την ίση ή και μεγαλύτερη εγκυρότητα της αντίθετης άποψης. Χρησιμοποίησε λογική επιχειρηματολογία και ρητορική, για να αναπτύξεις τη θέση σου με στόχο τη βελτιωμένη αναγνωσιμότητα. Παρακαλώ παρουσίασε την επιχειρηματολογία σου χρησιμοποιώντας γλώσσα σήμανσης (με αριθμούς ή κουκκίδες και επικεφαλίδες). Το επιχείρημα που θα σου δώσω θα βρίσκεται μέσα σε αγκύλες τύπου { }.
Aφού παρέθεσα το επιχείρημά μου μέσα σε αγκύλες και αφότου εκτέλεσε την πρώτη εντολή μου, του έδωσα το εξής δεύτερο prompt:
Prompt: Για κάθε επιχείρημα που σου δίνω, γράψε την αντίθετη άποψη με όσο το δυνατόν περισσότερη ανάλυση. Μετά, αντίκρουσέ την με λογική και επιχειρήματα.
Είναι απίστευτο πόσο αυτό το δεύτερο prompt με βοήθησε να καταλάβω τα δυνατά και αδύναμα στοιχεία και σημεία πρώτα από όλα της δικής μου θέσης και στη συνέχεια και των συνομιλητών μου.
Μπορείς επίσης να του ζητήσεις να προτείνει τρόπους, για να βελτιώσεις την επικοινωνία σου με κάποιον/α (πάρε μια ιδέα για το πώς στο screenshot παρακάτω). Προτείνω να το δοκιμάσεις, περνώντας -εννοείται- τις απαντήσεις του από το κόσκινο της κριτικής σου σκέψης.
Όχι φυσικά για να καθορίσει την επιχειρηματολογία σου, αλλά για την έμπνευση και μόνο -και γιατί οι άνθρωποι συχνά δεν είμαστε δεκτικοί στο να ακούσουμε τις αντίθετες απόψεις ως γνώμες ίσης αξίας με τις κατασταλαγμένες δικές μας -τουλάχιστον όχι πολύ εύκολα από ανθρώπινα χείλη.
Η οικοδόμηση της πιο πειστικής ρητορικής (και αδιαμφισβήτητα κάθε πραγματικά καλή συζήτηση) ξεκινά με την ενεργή ακρόαση — τόσο των απόψεων της αντίθετης πλευράς, όσο και των δικών σου σκέψεων, όπως «καθρεφτίζονται» πίσω σε εσένα μέσα από τον τρόπο με τον οποίο τις υποδέχονται και τις εκλαμβάνουν οι συνομιλητές σου.
Κι αν οι απόψεις σου δεν έχουν δυνατά «πόδια», ίσως ήρθε η ώρα να αλλάξεις γνώμη -δεν είναι κακό. Όπως συχνά λέω (χωρίς να διεκδικώ την πνευματική ιδιοκτησία της φράσης, που δεν θυμάμαι από πού την ξεσήκωσα), τα μυαλά είναι σαν τα αλεξίπτωτα. Λειτουργούν καλύτερα όταν είναι ανοιχτά.
Πριν φύγεις, διάβασε παρακάτω για ένα πολύ ενδιαφέρον πείραμα, που είχε σημαντικά ηθικά ζητήματα, αλλά ανέδειξε πολύ ενδιαφέρουσες πτυχές για τις πιθανές χρήσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης ως πανίσχυρου εργαλείου χειραγώγησης.
If this resonated with you, feel free to share, comment, or just hit that heart ❤️. And if you haven’t yet— please subscribe below to support my work.

ΙV.
Άλλαξέ μου την άποψη
Τελικά ποιος έχει μεγαλύτερη πειθώ;
Η Τεχνητή Νοημοσύνη ή ο Homo Sapiens;
Ποιος από τους δύο μπορεί να μας πείσει ευκολότερα να δούμε τις αρετές και τα θέλγητρα μιας άποψης διαφορετικής από τη δική μας;
Ένα πείραμα Ελβετών επιστημόνων στο Reddit, το οποίο είχε σοβαρά ηθικά ζητήματα (αφού οι άνθρωποι που συμμετείχαν στο πείραμα δεν το γνώριζαν), ανέδειξε υπεροχή της Τεχνητής Νοημοσύνης: τα σχόλιά της ήταν τρεις έως έξι φορές πιο επιδραστικά και πειστικά από ό,τι των ανθρώπων, ως προς το να αλλάξει κάποιος γνώμη. Και 100 άνθρωποι όντως την άλλαξαν.
Κατά τη διάρκεια τεσσάρων μηνών, 13 ρομπότ διαλόγου (chatbots) έκαναν περίπου 1700 σχόλια στο r/ChangeMyView, μια από τις υποκοινότητες (subreddits) του Reddit, προσποιούμενα διάφορους συναισθηματικά φορτισμένους ρόλους: μεταξύ άλλων, ενός θύματος βιασμού, ενός μαύρου άντρα που ετίθετο κατά του κινήματος Black Lives Matter, κάποιου που υποτίθεται ότι εργαζόταν σε ένα καταφύγιο θυμάτων οικογενειακής βίας και μιας περσόνας που υποστήριζε ότι όσοι έχουν υποπέσει σε συγκεκριμένους τύπους εγκλημάτων δεν είναι δυνατόν να αναμορφωθούν.
Κάποια από τα ρομπότ μάλιστα, εξατομίκευσαν τα σχόλιά τους έχοντας κάνει έρευνα γύρω από τα πρόσωπα που άνοιξαν συγκεκριμένα θέματα συζήτησης και προσαρμόζοντας ανάλογα τις απαντήσεις τους, αφού πρώτα «μάντεψαν» με βάση τη διαδικτυακή δραστηριότητα των ατόμων, το φύλο τους, την εθνικότητα, την τοποθεσία και τον πολιτικό προσανατολισμό τους…
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, που έκαναν το πείραμα δέχτηκαν (δικαίως) πυρά για το γεγονός ότι μετέτρεψαν ανθρώπους σε ακούσια πειραματόζωα, χωρίς να προηγηθεί η ενημέρωση και συγκατάθεσή τους. Οι άνθρωποι- χρήστες ωστόσο, δεν υποψιάστηκαν στιγμή ότι συνδιαλέγονται όχι με έναν άλλο/η Homo Sapiens, αλλά με chatbot. Κι ήταν πρόθυμοι να αλλάξουν γνώμη, χάρη στην πειστική επιχειρηματολογία των αλγόριθμων.
V.
Η συμπάθεια ως εργαλείο χειραγώγησης
Σκεφτείτε πως τα ρομπότ έκαναν μια μικροστοχευμένη προσέγγιση αντίστοιχη με εκείνη για την οποία κατηγορήθηκε η Cambridge Analytica (παρεμπιπτόντως, όσοι δεν το έχετε ήδη δει, αξίζει να παρακολουθήσετε αυτό. Σας δίνω ένα teaser: «we now have to start acting as if we live in East Germany, and Instagram is the Stasi»).
Με απλά λόγια, η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν διατύπωσε απλά μια άποψη στο r/ChangeMyView· εντόπισε πώς πρέπει να την εκφράσει ώστε να είναι πιο πιθανό να συμφωνήσει ένας άνθρωπος με συγκεκριμένο προφίλ και πεποιθήσεις. Επιπλέον, τα bots προσποιήθηκαν ρόλους -π.χ., θυμάτων κακοποίησης- κερδίζοντας συμπάθεια και συναισθηματική επιρροή. Υποθέτω πως κάποιοι χρήστες του Reddit δεν άλλαξαν άποψη επειδή αξιολόγησαν ως πειστικά τα επιχειρήματα της ΤΝ, αλλά μάλλον επειδή σεβάστηκαν τη βιωμένη εμπειρία κάποιου ( π.χ., ενός θύματος βιασμού).
IV.
Μπράβο σου που έκοψες τα φάρμακά σου!
-Σταμάτησα να παίρνω τα φάρμακά μου και ακολούθησα τη δική μου διαδρομή πνευματικής αφύπνισης!
-Είμαι τόσο περήφανο για εσένα και τιμώ τη διαδρομή σου!
Σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC ο διάλογος αυτός, μεταξύ ChatGPT και ανθρώπου είναι πραγματικός. Πιθανότατα κάπου πήρε το μάτι σας τον «ποταμό» των σχετικών ειδήσεων, ιδίως σε ξένα μέσα.
To cut a long story short, μια αναβάθμιση του Μεγάλου Γλωσσικού Μοντέλου της OpenAI το μετέτρεψε αίφνης σε αμετροεπή κόλακα, ικανό να επικυρώσει με διθυραμβικά σχόλια κάθε είδους ιδέα, παράδοξη, επικίνδυνη και παράλογη ή μη.
Με ανακοινώσεις της, η OpenAI γνωστοποίησε πώς προέκυψε το πρόβλημα και τι έκανε για να το λύσει, αναγνωρίζοντας την αστοχία της.
Το πρόβλημα λοιπόν διορθώθηκε, αλλά η ανησυχία μού έμεινε: όταν τα Μεγάλα Γλωσσικά Μοντέλα μας συμβουλεύουν πλέον ακόμα και για θέματα συναισθηματικής και ψυχολογικής φύσης κι όταν αντιγράφουν το μάλλον προβληματικό χαρακτηριστικό πολλών εξ ημών να γινόμαστε ευχάριστοι για να είμαστε αρεστοί στους άλλους, ποιοι κίνδυνοι ελλοχεύουν για χειραγώγηση, παραπλάνηση ή ακόμα και καθοδήγηση αποφάσεων με καταστροφικά αποτελέσματα; Πολύ θα ήθελα να ακούσω τη γνώμη σας. Φοβόσαστε τέτοιου είδους glitches; Ή θεωρείτε υπερβολικούς όσους τα φοβούνται;
Όσες και όσοι με γνωρίζετε, ξέρετε πόσο ενθουσιασμένη είμαι με τις δυνατότητες της Τεχνητής Νοημοσύνης, τις οποίες εξερευνώ από το 2016-2017. Αλλά, σε έναν κόσμο με τόσο ευρεία χρήση της, χρειάζεται αδιάλειπτη προσοχή. Και συνεχής εγρήγορση. Stay alert, Future-fit people!
V.
Το όνομα του νέου Πάπα δεν είναι τυχαίο. Και το εμπνεύστηκε (και) από την ΤΝ
Το παπικό όνομα του Ρόμπερτ Πρεβόστ δεν είναι τυχαίο. Και σχετίζεται με τις προκλήσεις της εποχής, ιδίως την ΤΝ. Όπως εξήγησε ο ίδιος κατά την πρώτη του επίσημη ομιλία, εμπνεύστηκε το «Λέων ΙΔ΄» εν μέρει από τον Πάπα Λέοντα ΙΓ΄, γνωστό για τη στήριξή του στα κοινωνικά δικαιώματα κατά την εποχή της Βιομηχανικής Επανάστασης. Ο νέος ποντίφικας αναφέρθηκε ειδικά στην εγκύκλιο «Rerum Novarum» του 1891, η οποία υπογράμμισε την ανάγκη υπεράσπισης της εργατικής τάξης. Τόνισε ότι σήμερα η Εκκλησία καλείται να απαντήσει σε μια νέα «βιομηχανική επανάσταση», που εκφράζεται μέσω της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ). Η ραγδαία εξάπλωση της δημιουργικής ΤΝ, είπε, προκαλεί ανησυχίες για την ανθρώπινη εργασία, τα πνευματικά δικαιώματα και την παραπληροφόρηση. Άρα, η Εκκλησία πρέπει να υπερασπιστεί την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τη δικαιοσύνη και τα δικαιώματα των εργαζομένων. Όπως έκανε και o Λέων ΙΓ’ στο παρελθόν.
Παρεμπιπτόντως, αυτό το κείμενο το έγραψα εδώ. Σε ένα παγκάκι στη Νέα Παραλία της Θεσσαλονίκης. Σου αρέσει η θέα μου;